Waterproblematiek

De gemeente heeft in 2014 bij het vrijgeven van de stukken voor het indienen van een zienswijze op het ontwerp bestemmingsplan Dieperhout twee bijlagen gepubliceerd over de waterproblematiek nl. een watercompensatiekaart en een hydraulische verkenning.

De wijkvereniging heeft daar toen het volgende bij opgemerkt:

  • Er is in de huidige situatie al sprake van belangrijke waterproblemen in het Houtkwartier en de noodzaak om effecten van verhardingen te compenseren.
  • Het is nodig om de waterproblematiek integraal te bekijken. De watercompensatiekaart betreft alleen Dieperhout en houdt geen rekening met problemen in de rest van het Houtkwartier
  • De hydraulische verkenning kent belangrijke beperkingen, die niet worden genoemd door de gemeente. Door gehanteerde uitgangspunten wordt een te optimistisch beeld geschetst van de consequenties van de huidige plannen
  • In de hydraulische verkenning is wel rekening gehouden met het Boerhaave complex en Connexxion. Dat is niet consistent met andere studies
  • Het gemeentebestuur is niet consistent met betrekking tot de waterproblematiek. Sommige problemen worden wel beschouwd en andere problemen niet
  • Het bestemmingplan biedt geen adequate oplossing voor de waterproblemen. We zijn het dan ook niet eens met de uitspraak van het gemeentebestuur (in de reactie op onze zienswijze) dat het verder een zaak is van operationele uitvoering


In 2014 bestonden in het Houtkwartier al belangrijke waterproblemen:

  • Bij hevige regenbuien liep een deel van de woningen aan de Boerhaavelaan en de Mariënpoelstraat onder water. Er stond permanent water in de meterkast. De capaciteit van het rioleringsstelsel was onvoldoende. Er werd voorgesteld een dijk aan te leggen rond deze woningen en te voorzien in een aparte riolering, die rechtstreeks op de Poelwetering zou lozen.
  • Vele huizen aan de Rijnsburgerweg 6 t/m 62 (nr. 8 en 10 zijn in 2007 ondergelopen !) hadden eveneens wateroverlast.  Rijnsburgerweg 13 en 17 hadden regelmatig last van ondergelopen kelders
  • De grasvelden bij de flats aan de Boerhavelaan 55 t/m 335 stonden regelmatig blank.  Vermoedelijk liepen ook de kelders onder water
  • De huizen aan de Kagerstraat 20 t/m 24 moesten voortdurend pompen om de boel droog te houden
  • Het ziekenhuis en de Da Vinci school moesten continue pompen om hun kelders droog te houden
  • Ook de gesloopte Agnes school had 4 pompen in de kelder staan


In de eerste jaren van de 21e eeuw had het gemeentebestuur een fors aantal vergunningen afgegeven waardoor de hoeveelheid verhard oppervlak belangrijk toenam. Die toename is nooit gecompenseerd. In onze zienswijze op het bestemmingsplan Dieperhout heeft de wijkvereniging dat aan de orde gesteld. In de reactie op onze zienswijze gaf het gemeentebestuur aan hieraan niets te willen doen. Het ging daarbij om het volgende:

  • Het nieuw gebouwde Waterland college
  • De nieuwe flat en de woningen op de hoek van de Kagerstraat en de Eimerspoelstraat
  • De uitbreiding van de Vlieger
  • De uitbreiding van de Visser ’t Hooft
  • De uitbreiding van Woutertje Pieterse
  • De uitbreiding van het ziekenhuis
  • De HOED voorziening bij het ziekenhuis
  • De vele noodlokalen bij de diverse scholen

Er zijn de volgende plannen en mogelijke plannen geweest die tot een verdere verharding hebben geleid:

  • Dieperhout (RoC locatie, Agnes Locatie, nieuwe Driestar, sporthal en parkeergarage Diaconessenhuis)
  • Boerhaave complex (gaat over 80 extra woningen)
  • Connexxion (diep weggestopt in de bijlage van de hydraulische verkenning wordt een aantal van 307 woningen genoemd)

Het is een paar keer gebeurd, dat de Poelwetering dreigde over te stromen, waarbij de Kikkerpolder onder water zou komen te staan. Binnen het Houtkwartier is de Poelwetering een primaire watergang voor het afvoeren van oppervlakte water naast het rioleringsstelsel. Binnen het plangebied is het aantal vierkante meters verharding toegenomen en het bestaande aantal vierkante meter wateroppervlak deels afgenomen. De afname van het wateroppervlak en de toename van de verharding zullen conform de eisen van het hoogheemraadschap van Rijnland gecompenseerd moeten worden.

Met het Hoogheemraadschap zijn afspraken gemaakt dat er in het plangebied geen wateroverlast mag ontstaan. Verder zijn er afspraken zijn met het Hoogheemraadschap over het toepassen van de Berging Rekening Courant. Dat mag dan voor maximaal 20% van het te compenseren oppervlak. In de praktijk stroomt water echter nog altijd van hoog naar laag. Dit betekent, dat eerst een verschil in waterstanden moet bestaan voordat het water gaat stromen. Dat kost tijd en zal in de praktijk eerst lijden tot te hoge waterstanden in het Houtkwartier en een grotere kans op overstromingen en overstroming van de Kikkerpolder.

Sinds februari 2014 hebben gemeentebestuur en wijkvereniging goed samengewerkt om de waterproblematiek in onze wijk in kaart te brengen en er oplossingen voor te formuleren. Met het volgende resultaat:

  • het gemeentebestuur heeft ingezien dat de problemen groter waren dan tot dan toe bij hen bekend
  • het gemeentebestuur heeft op drie plekken in de wijk actief ingegrepen: Rijnsburgerweg, Mariënpoelstraat en Boerhaavelaan
  • het gemeentebestuur zal bewoners met problemen die niet tot de gemeentelijke verantwoordelijkheid behoren kosteloos ondersteunen met advies

Het bestuur van de wijkvereniging beschouwt dit als een goed voorbeeld van samenwerking tussen gemeentebestuur en wijkvereniging.

Alle kaarten, analyses, besprekingen en het definitieve rapport kunt u hier inzien.

BC4091-100-R002-MVDIJ-Def rapport

Verslag van wijkbijeenkomst van 11 maart 2014

Bijlage 3 Peilbuisgegevens en hoogtemetingen 11-11-2013
BC4091-105-R002-MVDIJ-Gemeente Leiden versie 1 rapport verkenning afvoercapaciteit Poelwetering
BC4091-105-N001-MVDIJ-Notitie invloed dieperhout op waterstandsfluctuatie Poelwetering
BC4091-105-1323-304- tekening watersysteem Poelwetering
BC4091-105 -R001-MVDIJ-Gemeente Leiden versie 1 rapport maatregelen Rijnsburgerweg
BC4091-104-V03-MVDIJ-verslag overleg 6 januari 2015 BC4091-104-V02-MVDIJ-verslag overleg 13 november 2014
BC4091-104-V01-MVDIJ-verslag overleg 23 september 2014
BC4091-104-R004-MVDIJ-Anoniem-Rapport quick-scan water-op-straat
BC4091-104-R003-MVDIJ-Rapportage analyse grondwaterstanden
Houtkwartier
BC4091-104-R002-MVDIJ- rapportage inventariseren waterknelpunten Houtkwartier-rapport
BC4091-104-R001-SST-PVA waterproblematiek Houtkwartier Leiden
BC4091-104-N03-MVDIJ-Notitie invloed parkeerkelder op grondwaterstroming

BC4091-104 tekening Water-op-straat Houtkwartier bij Leidraad Riolering Bui08
BC4091-104 N002-MVDIJ-notitie verantwoordelijkheden watertaken gemeente
20141104_BC4091-104-100-1323-302-1mv
20141104_BC4091-104-100-1323-301-1m